15اگر وجود شعور براى مرده و توانايى شنيدن او انكار شود، پاسخ مى‌دهيم طبق روايات صحيح و قوى، مردگان پس از مرگ از درك و توانايى شنيدن برخوردارند.
بخارى از ابوسعيد خدرى روايت مى‌كند كه رسول خدا(ص) فرمودند:
إذا وُضِعَتِ الجِنازَةُ فَاحتَمَلَهَا الرِّجالُ عَلى أعناقِهِم فَإن كانَت صالِحَةً قالَت: قَدِّمُوني، وَ إن كانَت غَيرَ صالِحَةٍ قالَت لأهلِها: يا وَيلَها أينَ تَذهَبونَ بِها؟ يَسمَعُ صَوتَها كُلّ شَيءٍ إلاَّ الإنسان، وَلَو سَمِعَ الإنسانُ لَصَعِقَ. 1
اين روايت بيانگر اين است كه مرده، قرارگرفتن بر دوش مردم، رفتن آنها و نيز نتايج خوب يا بد اعمال خود را درك مى‌كند.
همچنين «بخارى» از «انس» روايتى را به اختصار نقل مى‌كند: انس مى‌گويد: «پس از اينكه در نبرد يمامه، امور آشكار شد، به ثابت بن قيس گفتم: اوضاع را مى‌بينى؟» پس از اين پرسش، ديدم كه او پريشان شد و گفت: «ما به همراه رسول خدا(ص) اين‌گونه نمى‌جنگيديم. چه بد رفيقانى! خدايا! من از كرده اين قوم برائت مى‌جويم». سپس جنگيد تا آنكه به شهادت رسيد. وى زره گران‌قيمتى بر تن داشت. يكى از مسلمانان وقتى از كنار پيكر او مى‌گذشت، زره را از تنش جدا كرد و با خود برد. يكى ديگر