22
خويشانت را گرامى بدار كه بالهاى تواَند و با نيروى آنان مىتوانى پرواز كنى و همچنين آنان ريشه تواَند كه به آن باز مىگردى و دستان تواَند كه با آنان به دشمن يورش مىبرى.
اصولاً دلبستگى به خانواده، حفظ و حراست از بستگان و رسيدگى به آنان، اهتمام به صله رحم، استوار ساختن پيوند خويشاوندى از سنّتهاى نيكو و از اصول اساسى در فرهنگ اسلام به شمار مىرود كه مورد تأكيد جدى امام على عليه السلام است.
از آنچه گذشت، درمىيابيم كه على عليه السلام ، سرچشمه كرامت و قله بلند فضايل و كمالات انسانى است. او پرورش يافته اسلام است. پابهپاى پيامبر حركت مىكرد و دوست و دشمن به فضايلش معترفند. چنين شخصيتى نمونه آرمانى همه جوامع انسانى است. ابن عباس در سخنى كامل در حق ايشان مىفرمايد:
به خدايى كه جان من در دست اوست، اگر درياها، مركب و درختان، قلم و همه آفريدگان زمين، نويسنده شوند، نمىتوانند فضايل على عليه السلام را بنويسند. 1
اينك ماييم و اين هم كرانه بىپايان سخنان نغز و پر عمق مولاى متقيان كه رهتوشه و چراغ راه انسانهاى جوياى فضيلت است.
سخنان آن حضرت، انديشمندان شيعه و اهلسنت را مجذوب خود ساخته است، به گونهاى كه همواره از ديرباز تا كنون نگاهى ويژه به سخنان آن حضرت داشتهاند و در لابهلاى كتابهاى اخلاقى، تربيتى، عرفانى، تفسيرى، و فقهى و كلامى خود، سخنان اميرالمؤمنين على عليه السلام را شاهد