28مى‌بينيم، رو به رو شويم.
مدينۀ قديم
روزى كه پيامبر به مدينه هجرت كرد، چون از قُبا به طرف «ثنيّةالوداع» و يثرب آمد، يثربيان به استقبال آمدند. آن حضرت در زمينى كه متعلّق به دو يتيم از «بنى نجّار» بود فرود آمد. زمين خريدارى شد تا مسجد ساخته شود. تا ساخته شدن مسجد و خانه براى پيامبر، آن حضرت مدّتى در خانۀ ابوايوب انصارى ساكن شد.
در مساحتى به اندازۀ 60*70 ذراع، با كمك مهاجرين و انصار و مشاركت رسول خدا و اميرالمؤمنين و ... مسجدى ساده و بى‌پيرايه ساخته شد. مسجدى كه سرنوشت جهان و بشريت را تغيير داد و پايگاه عظيمترين تحوّل بشرى گرديد. مسجد كه تمام شد، چند اتاق اطراف آن، سپس خانه‌هايى متصل به مسجد ساختند كه اصحاب مهاجر در آنها ساكن شدند. از خانه‌ها درى به مسجد باز مى‌شد كه بعدها آن درها بسته شد، جز درِ خانۀ على و فاطمه. خانۀ فاطمه نزديك باب جبرئيل بود كه اكنون داخل محدودۀ مرقد پيامبر قرار دارد. در گوشه‌اى از مسجد، صُفّه و سكويى ساخته شد. برخى مهاجران بى‌خانه، همچون سلمان، ابوذر، عمار ياسر، مقداد و ... شبها آنجا به سر مى‌بردند. تعداد اصحاب صفّه را تا 70 نفر هم نوشته‌اند.
بلال، اذان‌گوى پيامبر خدا بود. روزى چند وعده مسلمانان در همين مسجد، پاى سخن پيامبر مى‌نشستند يا با وى به جماعت