64مشركان بيزارند. (با اين حال) اگر توبه كنيد (و دست از شرك و كفر برداريد،) اين برايتان بهتر است. و اگر روى بگردانيد، پس بدانيد كه (كارىاز شما ساخته نيست و) هرگز نمىتوانيد خدا را ناتوان كنيد. و كافران را به عذابى دردناك بشارت ده.
نكتهها:
آيهى اوّل اين سوره، اعلام برائت به خود مشركان بود، اينجا اعلام برائت از مشركان به عموم مردم است.
« حجّ اكبر »؛ يا روز عيد قربان است، 1 يا روز عرفه و يا مراسم حج 2، در برابر مراسم «عمره» كه حجّ اصغر است.
پيامها:
1- براى جلوگيرى از مظلومنمايى دشمن و تبليغ عليه شما، مردم را در جريان بگذاريد. «اذانٌ .... الى النّاس»
2- در تبليغ، از عنصر زمان و مكان غفلت نكنيد. «يوم الحج الأكبر»
3- از تشويق و تهديد، هر دو استفاده كنيد. «فَإِنْ تُبْتُمْ... خَيْرٌ لَكُمْ إِنْ تَوَلَّيْتُمْ فَاعْلَمُوا»
4- هنگام قطع روابط، روزنهاى براى پيوند باقى گذاريد. «ان تبتم »
5 - مهلت چهار ماهه، نشان لطف خداست، نه عجز او.
«غير معجزى الله »