53امتيازات وبدون جدال لفظى و نزاع عملى در مكانى مقدّس، از امتيازات اسلام است و اگر به منافع گوناگونى كه در پرتو مراسم حج حاصل مىشود از قبيل: حلاليّت طلبيدن هنگام رفتن، ديد و بازديد، رونق تجارى، پرداخت خمس و زكات، آشنايى با معارف و امّتها، قرار گرفتن در قديمىترين مركز توحيد، همناله شدن با انبيا و پا جاى پاى آنها قرار دادن، توبه كردن در صحراى عرفات و مشعر، به ياد قيامت افتادن، مانور سياسى و برائت از كفّار و ساير بركات را در نظر بگيريم، مىفهميم كه اين برنامههاى حج برخاسته از علم بىنهايت خدايى است كه بر همه چيز هستى آگاه است و هرگز علم محدود نمىتواند دستورى به اين جامعيّت و جذّابيّت صادر كند.
پيامها:
1- حج، مايهى ثبات و قوام است. «قِيٰاماً لِلنّٰاسِ »
2- سامانبخشى امور، نياز به تجمّع، وحدت، عبادت، احترام و حرمت، «بيت الحرام » و آرامش و امنيّت «اَلشَّهْرَ الْحَرٰامَ » ، و كارهاى پنهان و بىنشان و با نشان «اَلْهَدْيَ وَ الْقَلاٰئِدَ» و تأمين غذاى مورد نياز دارد.
«قِيٰاماً لِلنّٰاسِ »
3- كسى حقّ قانونگذارى دارد كه از تمام هستى آگاه باشد. «يَعْلَمُ مٰا فِي السَّمٰاوٰاتِ وَ مٰا فِي الْأَرْضِ »
4- مسجد و مسلخ، وسيلهى قوام دين و دنياى مردم است. «الكعبة... الهدى و القلائد» امام صادق عليه السلام فرمود: «
جَعَلها اللّه لدينهم و معيشتهم» 1