39آمده است: «حير با فتح حاء، همانند: حضيرۀ و حمى است و از آن جمله است حير به كربلا».

در مادۀ حير از كتاب «تاج العروس»، به بيش از اين تصريح شده: «حائر، اسم محلّى است كه قتلگاه امام مظلوم و شهيد، اباعبدالله الحسين(ع) در آن قرار دارد» و اشاره مى‌كند به اينكه قبر آن حضرت در وسط حائر بوده و حائر بر آن احاطه دارد.

شبيه سخن صاحب تاج‌العروس، گفتۀ فيروزآبادى در كتاب قاموس است: «و حائر، جايى است كه قبر امام حسين(ع) در آن مى‌باشد». و نيز آنچه در كتاب «مراصد الاطلاع» آمده است كه: «حائر، جايى است كه قبر امام حسين(ع)، در آن واقع است؛ چه اينكه ميانۀ آن، گود و سخت و كناره‌هاى آن، برآمده و بلند است». ¹گفتۀ طريحى در مجمع‌البحرين، چقدر نزديك به اين مطلب است كه: «و در روايت، حائر نقل شده و آن در اصل، محلّ جمع شدن آب مى‌باشد و مقصود از آن، حائر امام حسين(ع) است و آن، محلّى است كه ديوار حرم - بر شرف دهنده‌اش درود - آن را دربرگرفته است».

البته «دائرۀ المعارف الاسلاميه» در مادّۀ حائر \ hair ، هر دو واژۀ حائر و حير را به سبك صاحب معجم‌البلدان چنان‌كه گذشت، نام كربلا دانسته است؛ ولى اخبار و رواياتى كه از ناحيۀ بزرگان دين وارد شده، حائر را گاهى به معنى كربلا و زمانى، جهت دلالت بر قبر مطهّر امام حسين(ع) به كار برده‌اند. بنابراين در اين جهت كه كربلا را گاهى حائر و زمانى حير ناميده‌اند - ميان اقوال گوناگون چنان‌كه قبلاً گفته شد - اختلافى وجود ندارد؛ جز اينكه منابع مورد استناد، به دو نكته اشاره مى‌كردند:

1. علّت نام‌گذارى كربلا به حائر يا حير.