17و گسترده، آن هم با اين روش هنرمندانۀ استوار، به اين درجه از كمال نرسيده است، مگر بعد از تلاش جست‌وجوگرانه و كوشش انديشمندانه و جدّ و جهد فراوان كه هنرمندان و دانشوران هر عصر و زمان، مورد تقدير قرار خواهند داد و در آن به ديده تكريم و اعجاب خواهند نگريست.
بى‌گمان نويسنده، ثابت كرده كه سواركار ماهرى است و از عهدۀ مسابقه در ميادين علم و دانش، به‌خوبى برمى‌آيد و از همين رو، برندۀ پيروزى است كه نمازگزار به گرد او نرسيده است و جاى شگفتى نيست. چه اينكه او، از چنان شهر مقدس اسلامى سخن مى‌گويد كه بايد در هر عصر و زمانى، بزرگ‌ترين شهر ناميده شود؛ زيرا اين شهر، مركز آمال و آرزوهاى دنياى اسلام و روزنۀ اميد تمام مسلمانان، براى خوشبختى و سعادت دنيا و آخرت است.
اين شهر، شهرى است كه همه ساله، صدها هزار زائر از سراسر جهان اسلام به سوى آن مى‌آيند و بر درهاى آن، معتكف مى‌شوند و براى بوسه زدن بر آستانش، هجوم مى‌برند تا تعظيم و احترام خود را به قهرمانِ قهرمانان كه در سينۀ آن آرميده است، نثار كنند.
اى استاد بزرگوار! شما با تأليف اين كتاب شريف، پرده برافكندى و نقاب از روى حقايقى كه غفلت و سستى چندين نسل، از ديده‌ها و انديشه‌ها پنهان ساخته بود، بركشيدى. اينك عظمت اين شهر مقدس، در برابر بينش‌ها و بصيرت‌ها، آشكار گشته و آرايه‌هاى درخشانش، دل‌ها و جان‌هاى بى‌شمارى را تسخير نموده و هوش‌ها و خردها را به بند كشيده است. هميشه و در هر كار خيرى، موفق باشيد.
محمّد رشيد مرتضى
t t t t t t مقيم عراق