111نماز بخواند و [اگر هنگام نماز مىشد] در آغل گوسفندان هم نماز مىخواند. از اين رو پيامبر صلى الله عليه و آله به ياران خويش دستور احداث مسجدى را دادند. شخصى را به نزد بنىالنجّار فرستاد و به آنان فرمود: اى قبيلۀ بنىالنجّار! قيمت اين مكان را كه ديوارچينى كردهايد ارزيابى كنيد. بنىالنجّار گفتند: به خدا سوگند قيمت آن را جز از خداوند نمىخواهيم. - أنس مىگويد: در داخل آن محوطه قبرهاى مشركان و خانههاى خراب و درختان خرما وجود داشت - پيامبر صلى الله عليه و آله دستور داد قبرهاى مشركان ويران گردد و خرابهها همسان شود و درختان خرما قطع گردد. اصحاب درختان خرما را در قبلۀ مسجد به طور منظّم و در يك رديف گذاشتند و در دو طرف نخلها سنگريزههايى را جاسازى كردند (تا غلتيدن آنها آسان شود) و سنگهاى بزرگ را بر روى آنها به مكان ديگرى منتقل ساختند، پيامبر صلى الله عليه و آله نيز در كنار آنها بود و مىفرمود:
پروردگارا! خير و نيكى جز نيكى آخرت نيست، پس انصار و مهاجرين را بيامرز.» 1اين روايت را بسيارى از محدّثين و فقهاى اهل سنت ذكر كردهاند 2 و گواه بر اين است كه ساختن مسجد بر روى قبور اشكالى ندارد.
بنابر اين هيچ دليل معتبرى بر حرام بودن احداث مسجد در روى قبور يا كنار قبور وجود ندارد، بلكه احداث مسجد بر روى قبرهاى انبيا و امامان و اوليا امرى پسنديده و از مصاديق تعظيم شعائر خداوند است.
آرى، احداث مسجد در گورستانى كه فقط براى گورستان وقف شده است، يا احداث قبر در مسجدى كه فقط براى مسجد وقف شده جايز نيست؛ زيرا در موقوفات، آنگونه كه وقف شدهاند تصرّف جايز است.