49بگذشته از شماره و حدّ و حصر

اندازۀ خطا و گناهانم شايد مرا نگاه تو گيرد دست ورنه فريب خوردۀ شيطانم آيۀ ياد شده و دعاى آن، از قول حضرت آدم و حوّا8 است. خداوند آنها را از نزديك شدن به درختى در بهشت منع كرده بود. اما شيطان آنها را وسوسه كرد. بدين ترتيب، از آن درخت خوردند و از سوى خداوند به خروج از بهشت محكوم شدند. خداوند به آنها يادآورى كرد كه: «من گفته بودم شيطان، دشمن آشكار شماست؛ چرا از او پيروى كرديد؟» ¹آن دو، زبان به اظهار پشيمانى گشودند و گفتند كه ما به خودمان ستم كرديم و اميد به رحمت و آمرزش تو داريم.

البته آنچه آن دو انجام دادند، «ترك اولى» بود نه حرام، وگرنه پيامبران الهى معصوم‌اند و مرتكب معصيت نمى‌شوند. ظلم به نفس هم، كه آمده، محروميت از ثواب الهى به خاطر نزديك شدن به درختى است كه از آن نهى شده بودند.

دربارۀ «ظلم به نفس»، روايت‌هاى بسيار وجود دارد. در اين زمينه، از اميرمؤمنان(ع) نقل شده است: