36شده بود و پس از آن نيز ادامه يافت.
پرده كعبه نخستين بار از تكّههاى چرم به هم دوخته، به وسيلۀ «تُبّع حِميَرى» ساخته و بر روى آن انداخته شد. 115- براى نخستين بار سقف و ديوارهاى درونى و ستونهاى ششگانۀ داخل خانۀ كعبه را با روغنى گياهى رنگ زده و جلا دادند سپس بر روى ستونها، چهرههايى از پيامبران و فرشتگان و گُل و گياه رسم كردند. كه البته در روز فتح مكه، به دستور رسول خدا صلى الله عليه و آله تمامى نقش و نگارهاى آن محو و نابود گرديد.
ساختمان كعبه به وسيلۀ عبداللّٰه بن زبير و ويژگىهاى آن
1- نخستين كسى كه اقدام به خرابى كعبه كرد «ابن زبير» بود؛ بدين ترتيب كه خود ابزار به دست گرفت و از بالاى بام كعبه تخريب آن را آغاز كرد و سنگهاى آن را از جا برآورد سپس ساير مردم از او پيروى كردند.
2- وى پوششى از چوب در پيرامون كعبه قرار داد تا در داخل، كارگران مشغول به ساختمان كعبه شوند و مردم در خارج آن به دور كعبه طواف كنند.
3- «عبداللّٰه بن زبير» كعبه را بر پايههاى بناى ابراهيمى استوار كرد.
4- بخشى از حجراسماعيل كه در بناى قريش از كعبه جدا شده بود، بار ديگر به داخل خانۀ كعبه افزوده شد، بنابراين كعبه را به همان اندازهاى بنا كرد كه حضرت ابراهيم عليه السلام ساخته بود.
5- ارتفاع كعبه را به مقدارى كه در بناى قريش بدان افزوده شده بود، اضافه كرد، بدين ترتيب ارتفاع كعبه به بيست و هفت ذراع رسيد.
6- دو در؛ ورودى از سمت شرق و خروجى از سمت غرب، براى كعبه تعبيه كرد.
7- اين دو در را بر خلاف بناى قريش كه با فاصلۀ كمى از زمين ساخته شده بود، بر