9قدرى دردناك بود كه نمىتوانستند آن را بيرون آورند. وقتى كه به نماز ايستاد، بيرون كشيدند و او متوجه نشد. وقتى وضو مىگرفت، سراپاى وجودش مىلرزيد و چون در محراب عبادت مىايستاد، رعشه بر اندامش مىافتاد و از خوف عظمت الهى اشك چشمانش بر محاسنش جارى مىشد و لذا نماز سرور عشق است. امام صادق(ع)در وصف عشق حقيقى آن دسته از عشاق بىادعا فرمود:
«اَلمُشتاقُ لايَشتهي طَعاماً وَ لايتلذَّذُ شرابا و لايَستطيبُ رُقاداً وَ لا يَأنَسُ حَميماً وَ لايأوِي داراً و لايَسكُن عُمراناً و لايلبَسُ ليّنا وَ لايَقِرُّ قراراً وَ يَعبُد اللهَ ليلاً وَ نهاراً راجياً باَنْ يَصلَ الى ما يَشتاقُ اليه و يُناجِيَه بِلسانِ شَوْقِه مُعبِّراً عمّا فِي سَريرَته.»
[سراج، ص 49]
ابراهيم به حدى از عشق مىرسد كه وقتى فرشتگان در مقام امتحان او پشت تپهاى نداى سبوحٌ قدوسٌ را سر مىدهند، آنچنان از خود بىخود مىشود و لذت ياد محبوبش او را از خود بىخود مىكند كه به آنها مىفرمايد: اگر يك بار ديگر نام محبوبم را به زبان جارى كنيد خود را غلام شما مىكنم... .
ياد محبوب در فرهنگ خالصان و شيفتگان درگاه الهى غذاى روح است آنگونه كه ذكر خداوند غذاى حيات وجودى فرشتگان است.
موحد بر اساس أَشَدُّ حُبًّا لِلَّهِ چون عاشق است، دوست دارد با معشوقش نجوى كند. گاهى در بهشت زمينى محبوبش مشرف شده در كنار