25معناى قرآن بر آن متوقف است مىباشد. 1و از امروزيان عبدالعظيم زرقانى نيز همين تعريف را پذيرفته است. 2 ه. بيان مراد خدا از قرآن
آيتالله خويى از جمله كسانى است كه به تعريف تفسير پرداخته و مىنويسد: تفسير عبارت است از روشن نمودن مراد خداى متعال از قرآن كريم. 3 علاّمه طباطبايى نيز مشابه همين تعريف را ارائه كرده و مىنويسد: تفسير يعنى؛ بيان معانى آيات قرآن، و كشف مقاصد و مدلولهاى آن. 4 نقد و بررسى
به نظر مىرسد آنچه ابوحيان و آلوسى در تعريف تفسير گفتهاند از حوزه فهم مراد و معنا بيرون رفته، و به بيان الفاظ قرآن نيز وارد شدهاند. زيرا چگونگى نطق كلمات قرآن و قرائتهاى گوناگون از مقوله تفسير نيست، بلكه پس از فرض پذيرش تعدد قراآت، خود متن مفسَّر است و بسا هر قرائتى بتواند، عاملى براى تفسير قرائت ديگر باشد.
زركشى و ثعالبى نيز از بيان چيستى تفسير فراتر رفته و به تفسير كننده قرآن نيز پرداختهاند، زيرا زركشى در ادامه تعريف مىافزايد: و اين تفسير به كمك علم لغت، نحو، تصريف، علم بيان، اصول فقه، قراآت و نيز شناخت اسباب نزول و ناسخ و منسوخ ممكن است. ثعالبى نيز به صراحت مىگويد: علم تفسير، هر آنچه كه فهم و بيان مراد بر آن متوقف است را در بر مىگيرد. 5 اين امر گرچه در