81در دورههاى مختلف،همواره،تعميرات و بازسازىهايى در اين مسجد انجام گرفت و اندكى نيز بر مساحت آن افزوده شد.بناى فعلى مسجد مساحتى بالغ برچهل هزار مترمربع است كه ضلع هاى آن به ترتيب 110-116-109 و 116 متر طول دارد و در سه طرف مسجد حجرههايى براى زائران ساخته شده است.ساختمان مسجد شمالى-جنوبى است و حدود 21 درجه به سمت قبله،يعنى به سوى غرب،انحراف دارد.(تصوير شمارۀ 13)
1-1- درهاى مسجد
از هنگام بناى مسجد،درهاى متعددى براى آن ساختهاند:
1)باب السدّه.امام على عليه السلام از آن در وارد مسجد مىشد.
2)باب كِنْده.در سمت غرب.
3)باب الانماط.به محاذات باب الفيل.
4)باب الفيل يا باب الثعبان.در سمت شمال،كه امروزه تنها درى است كه از آن دوران مانده است. 1در كنار باب الفيل منارۀ مسجد قرار دارد كه ساخته حاج قاسم تاجر سمنانى است.
5)باب الرحمه
2-1- محراب و مقامهاى مسجد كوفه
1-2-1- محراب اميرالمؤمنين عليه السلام :
محراب مسجد كوفه،همان جا كه به روايتىشمشير جهل برفرق كامل ترين انسان تاريخ فرود آمد،موقعيتى خاص در داخل مسجد دارد.كسانى كه وارد اين مسجد مىشوند قبل از هرچيز،به جستجوى مكان عبادت و شهادت امام برمىآيند.اين محراب در كنار شش محراب ديگر در داخل مسجد مورد