21وجود دارد كه شخص زيد بن على(ع) چنين انديشه‌اى نداشته و به امامت خود و فرزندان خويش باورمند نبوده است، اما به هر حال اين گرايش فكرى با انتساب به او «زيديه» نام گرفت و تاكنون به عنوان يكى از گرايش‌هاى فرعى شيعه استمرار يافته است. 1
2- اسماعيليه
گرايش ديگر نيز مربوط به زمان امام صادق (ع) بود كه فرزند بزرگتر آن حضرت اسماعيل فاقد شرايط امامت مانند علم كافى و عصمت
تشخيص داده شد. لذا بر خلاف انتظار برخى شيعيان كه فرزند بزرگتر را شايستۀ امامت مى‌پنداشتند، آن حضرت به امر الهى فرزند كوچكتر خود امام موسى كاظم (ع) را به عنوان جانشين خود معرّفى فرمود. اين كار آن دسته از شيعيان را قانع نكرد، لذا پس از شهادت امام صادق (ع) به امامت اسماعيل باور بستند و پس از وى امامت را در فرزندان او جارى پنداشتند و از اين رو «اسماعيليه» نام گرفتند.
هر چند مدارك روايى و شواهد تاريخى فراوانى در دست است كه مرگ اسماعيل را پيش از شهادت‌امام صادق(ع) نشان مى‌دهد، و تأكيد مى‌كند كه وى در زمان شهادت پدر زنده نبوده است تا جانشينى آن حضرت را بر عهده بگيرد، اما گويا اين واقعيت مهم،