14دسته دوم:برنامههاى عملى است كه وظيفۀ انسانها را نسبت به كارهايى كه بايد انجام دهند و يا از آن دورى جويند،مشخص مىكند.اينگونه برنامهها«احكام»نام دارد،و براى شناخت آنها،تقليد و پيروى از مجتهد (كارشناس) اين فن مانع ندارد.
تقسيم احكام
هركارى كه انسان انجام مىدهد،در اسلام داراى حكم خاصى است،كه عبارت است از:
واجب: عملىكهانجام آنلازماست وتركآن عذاب دارد؛مانند نماز و روزه.
حرام: عملىكهترك آنلازم است و انجامش عذاب دارد؛مانند دروغ و ظلم.
مستحب: عملى كه انجام آن نيكو است و ثواب دارد ولى ترك آن هم عذاب ندارد؛مانند نماز شب و صدقه.
مكروه: عملى كه ترك آن نيكو است و ثواب دارد ولى انجامش عذاب ندارد؛مانند فوت كردن به غذا و خوردن غذاى داغ.
مباح: عملى كه انجام و ترك آن مساوى است،نه عذابى دارد و نه ثوابى؛مانند راه رفتن،نشستن. 1