14همان گونه كه آدمى دوست دارد ديگران به حق او تجاوز نكنند و احساسش را ناديده نگيرند، خود نيز به حكم وجدان و انسان بودن، وظيفه دارد تا حقوق همه انسانها را محترم شمارد. اگر خداى ناكرده تصميم گرفتيد نسبت به حق كسى بىتوجهى كنيد، شايسته است پيش از اجراى اين تصميم، خود را به جاى او قرار دهيد و بيانديشيد كه آيا اگر او چنين تصميمى را درباره شما گرفته بود، ناراحت نمىشديد؟ به هر حال، بنابر فرمايش رسول گرامى اسلام، انسان بايد به فكر آسايش و آرامش همنوعان خود باشد. ايشان مىفرمايد:
اَحْبِبْ لِلنّاسِ ما تُحِبُّ لِنَفْسِكَ. 1
آنچه را براى مردم مىخواهى، براى خود نيز بخواه.
احترام به همنشينان
انسان بايد به همنشينان خود احترام بگذارد، با آنان برخوردى بىتكلف داشته باشد و آنان را با بهترين اسم بخواند تا پيوند دينى بين آنان مستحكمتر شود.
انسان بايد با كسانى همنشين شود كه همتراز او بوده و از فرهنگ يكسانى برخوردار باشند؛ زيرا هر دسته و گروهى، رفتارى متناسب با فرهنگ خود دارند و اگر با غير خود مباشرت كنند، به اختلاف و ناسازگارى دچار خواهند شد. بنابراين، براى پايدارى دوستىها انسان بايد با كسانى معاشرت كند كه از نظر دينى و فرهنگى، هم تراز او باشند. پيامبر اعظم صلى الله عليه و آله در اينباره مىفرمايد:
اَفْضَلُ الْحَسَنٰاتِ تَكْرِمَةُ الْجُلَسٰاءِ. 2
بهترين كارهاى نيك، گرامى داشتن همنشنيان است.
همچنين فرموده است:
لاٰ تَصْحَبَنَّ أَحَداً لا يَرى لَكَ كَمِثْلِ مٰا تَرى لَهُ. 3
با كسى كه تو را هم سنگ خود نمىداند، همنشينى مكن.