21است؛ زيرا خطابۀ او براى مؤمنان و در مقابل مخالفان بوده است. 1
حسن اخلاق وشرم حضورآن حضرت، صحابه را جرى كرده بود كه چندان رعايت ادب حضور او را نمىكردند. رسول اللّٰه صلى الله عليه و آله گرچه از رفتار آنان رنج مىبرد، ولى به روى خود نمىآورد. تا اين كه خداى تعالى از او دفاع كرد و آياتى نازل فرمود كه مردم را به رعايت احترام او فرمان مىداد.
آداب مشاهد مشرفه
سورۀ حجرات آداب معاشرت با پيامبر صلى الله عليه و آله را در حال حيات و ممات، با عنوان حكم الزامى چنين بيان مىكند: «لاٰ تَرْفَعُوا أَصْوٰاتَكُمْ فَوْقَ صَوْتِ النَّبِيِّ» ؛ «صداى خود را در حضور رسولاللّٰه بالا نبريد.»
در صدر اسلام، اغلب مسلمانان، پيامبر صلى الله عليه و آله را مانند يكى از خودشان مىانگاشتند و با همين تلقّى با وى برخورد مىكردند و در مواردى، قداست پيامبر صلى الله عليه و آله و رهبرى شكسته مىشد و نظام مُطيع و مُطاع بودن به هم مىخورد.
قبيلۀ بنى تميم نزد پيامبر آمدند و مسلمان شدند و قرار شد از خود آنها، اميرى برايشان تعيين شود؛ قبل از اين كه آن حضرت لب به سخن بگشايد، از ميان صحابه، كسانى پيش افتادند و ابوبكر گفت: قعقاع، امير آنان شود و عمربن خطاب گفت كه اقرع ابن حابس، شايستۀ اميرى است.
صداى آنها در حضور پيامبر بالا گرفت و سورۀ حجرات دربارۀ ادب حضور رسول خدا نازل شد و چنين بيان كرد:
نخست، در هيچ حكم و فتوايى از خدا و رسول جلو نيفتيد؛ اگر حتى