27يا از خمس، اگر در اختيار وى قرار داشته باشد، هر چه را بخواهد به كسى اختصاص دهد. 1
جوهرى گفته است: «النَفَل» يعنى: غنيمت و جمع آن أنفال است. 2
رِكاز
از رسول اكرم (ص) روايت شده كه فرمود:
«فى الركاز الخمس، قيل: و ما الركاز يا رسول الله (ص)؟! قال: الذهب و الفضّة الذى خلقه الله فى الأرض يوم خُلقت؛ 3
«به رِكاز خمس تعلق مى گيرد. عرض شد: اى رسول خدا! ركاز چيست؟ فرمود: طلا و نقره اى كه خداوند آن‌ها را روز آفرينش زمين، در آن آفريده است.»
مالك مى‌گويد: موردى كه ما در آن اختلافى نداريم و از دانشوران شنيده‌ايم: رِكاز گنجينه‌هاى نهفتۀ در دل زمين، از دوران جاهليت است كه دست‌يابى به آن ها، نياز به هزينۀ مال و دارايى چندان و كار بسيار مهمّ و مخارج هنگفت، ندارد. 4