37نگرفته، حلال و پاك و در يك كلام، «لباس طاعت» مى‌پوشد.
و فرمود معناى غسل كردن در حال احرام، اين است كه: «خدايا! من گناهانم را از خود شستم». پس سه كار است: 1 - ديگر گناه نمى‌كنم، 2 - تصميم گرفته‌ام هميشه مطيع باشم، 3 - اينك گناهان گذشته را جبران مى‌كنم.
گاهى انسان لباس كثيف و چركى را كه مدتها به تن داشت، از بدن درآورده، لباس نو مى‌پوشد، پس انسان سه وظيفه دارد. كندن لباس چركين، يك وظيفه است و پوشيدن لباس نو وظيفه‌اى ديگر، اما بعد از كندن لباس چركين و قبل از پوشيدن لباس تازه و نو، شستشو و تطهير بدن هم وظيفۀ ديگرى است.
در حج نيز بايد لباس دوخته (لباس معصيت و گناه) را از تن بيرون كنيد. گناهان و معصيتهاى گذشته را با آب توبه غسل و شستشو دهيد؛ يعنى «خدايا! نه تنها ديگر گناه نمى‌كنم كه گناهان گذشته را نيز شستشو مى‌دهم.» مهم آن است كه انسان گناهِ كرده را هم ترميم كند. اينكه مى‌گويند حاجى در هنگام احرام، در ميقات غسل كند، سرّ غسل كردن اين است كه: خدايا! من همۀ آن معاصى را در پاى توبۀ تو ريختم. و اين غسل، غسل توبه است و دارم پاك مى‌شوم. آنگاه با بدن پاك، با قلب پاك، جامه طاعت دربر مى‌كنم و اين اولين سرّ از اسرار حج است.
به اميد اينكه مردم گرانقدر ايران اسلامى و مسلمانان جهان بعد از آشنايى به اسرار حج، مشتاقانه به زيارت بيت، حرم رسول خدا، ائمۀ بقيع و اعتاب مقدسه بشتابند.
قم - 1370 هجرى شمسى