15بسم اللّٰه الرحمن الرحيم و ايّاه نستعين

پيشگفتار

كتاب حاضر گردآمده از دو مقالت و نوشتار و چند مقال و گفتار است كه در دهه 1370 - 1360 بمناسبت‌هاى گوناگون در ايران و حجاز ايراد و ارائه شد و دو مقاله آن (1 - نظام حج در اسلام 2 - قداست و امنيت حرم) قبلاً به طبع رسيد و اگر پاره‌اى تكرار در اين مجموعه بنظر مى‌رسد در اثر فصل ممتدّ بين زمان بَيان و تنظيم اثر بَنان است.

گرچه مقدارى از اسرار حج و سيرۀ حاجيان عارف و معتمران معروف به پيروى از پيامبران صالح و اولياى فالح كه در سالف و آنف حج نهاده‌اند و اسوۀ غابر و قادم بوده و هستند، در ثناياى رسالۀ اسرار حج كه به عربى نگارش يافت و به فارسى ترجمه و ويرايش شد، آمد ليكن تذكر برخى ديگر از رموز زيارتِ اين بناى ديرپا و بيت پايدار و مهبط پيام پروردگار، سودمند خواهد بود.

1 - آيۀ: «وَ لِلّٰهِ عَلَى النّٰاسِ حِجُّ الْبَيْتِ مَنِ اسْتَطٰاعَ إِلَيْهِ سَبِيلاً وَ مَنْ كَفَرَ فَإِنَّ