15گوش». ¹ البته اختلاف اين دو تعبير به اين معنا نيست كه فقهاى شيعه در تعريف خوابى كه ناقض است اختلاف نظر دارند، بلكه تعبير نخست، به تبيين اصل و واقعيت خواب ناقض پرداخته، و تعبير دوم به نشانه‌هاى آن اشاره كرده است، لذا برخى از فقها از هر دو عبارت و تعبير استفاده نموده و چنين گفته‌اند:

چهارم از نواقض وضو «خواب غالب بر عقل» است و راه شناخت چنين خوابى غلبۀ آن بر گوش و چشم است. ²

دلائل فقهاى شيعه

اولين دليل فقهاى شيعه از سلف تا معاصرين، آيۀ وضو است:

«يٰا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِذٰا قُمْتُمْ إِلَى الصَّلاٰةِ فَاغْسِلُوا وُجُوهَكُمْ وَ أَيْدِيَكُمْ إِلَى الْمَرٰافِقِ ...». ³ «اى كسانى كه ايمان آورده‌ايد چون به نماز برخاستيد صورت و دستهايتان را با آرنج بشوييد».

از فقهاى نخستين شيعه، مرحوم سيد مرتضى (355 - 436 ه‍ . ق)