٢۴برفرازى آن جانها فدا مىشود، در باره حج چه مىتوان نوشت؟ كه اسرار و احكامش مرز و حدّ ندارد. هنگام نوشتن اين سطرها بايد اين شعر را بخوانم: يوسفى را به كلامى نتوانند خريد اينقدر هست كه ما هم ز خريدارانيم
مگر مىشود اسرار حج را فهميد يا نوشت؟! معانى هرگز اندر حرف نايد كه بحر بيكران در ظرف نايد
مكّه مكانى است كه خوابيدن در آن مثل تلاش در ساير مناطق است.
سجده در آن همچون شهادت در راه خدا است و به سادگى قابل درك نيست. حيف كه از اين سفر بهرههايى كه بايد برده نمىشود.
از كنار اين سفرى كه تاريخ مجسّم اسلام است به سادگى رد مىشويم.
مكّه «ام القرىٰ» است، يعنى مادر مناطق است. منطقه وحى و امن است و همانگونه كه مادر فرزندان خود را تغذيه مىكند بايد مكّه امنيّت و رسالت را به تمام فرزندان خود و مناطق دنيا برساند.
همانگونه كه در ايّام حج به مورى آزار نمىرسد و آشيانه مرغى ويران نمىشود، بايد اين امنيّت به همه زمانها و مكانها سرايت كند. حمل اسلحه در آنجا ممنوع است يعنى در آنجا نبايد تهديد باشد. شكار در آنجا در امان است، حتى نشان دادن شكار به شكارچى جايز نيست.
جمع شدن خداپرستان در مكه كه محل فروپاشى بتهاست به ما درس بتشكنى مىدهد. ابوذرها و امام حسينها فرياد خود را از كنار كعبه سردادند و امام زمان - عجلاللّٰه تعالى فرجه - نيز قيام خود را از آنجا شروع خواهد كرد.
آنچه در حج و طواف است: