12 أَطِيعُوا اللّٰهَ وَ أَطِيعُوا الرَّسُولَ وَ أُولِي الْأَمْرِ مِنْكُمْ ¹

در زيارت جامعه هم مى‌خوانيم: «من أتاكم نجا و من لم يأتكم هلك » ².

پيمودن «صراط مستقيم» نياز به شناخت مجموعۀ قوانين و مقرراتى دارد كه از آن، در قرآن كريم با نام «اسلام» ياد شده است.

إِنَّ الدِّينَ عِنْدَ اللّٰهِ الْإِسْلاٰمُ. ³

و اسلام نيز اركانى دارد كه حج يكى از آنها است:

«بني الإسلام على خمس ، على الصلاة و الزكاة و الصوم و الحج و الولاية ». ⁴

حج گزاران پيش از رفتن به اين سفر نورانى از يك سو وظيفه دارند با مناسك حج آشنا شوند تا آن را صحيح و درست انجام دهند و از سوى ديگر نسبت به اسرار و معارف حج شناخت پيدا كنند تا به باطن و روح حج دست يابند.

انجام دادن درست اين فريضه، تكليف را از دوش انسان بر مى‌دارد و دستيابى به روح و باطن حج زمينه‌ساز تكامل انسان مى‌شود، در كتب لغت آمده است: «حج فلان أي افلح فلان »؛ «انجام حج يعنى رستگارى و فلاح.»

حج چشمۀ جوشان و زلالى است كه جويندگان حق و فضيلت، اگر خود را در آنجا شستشو دهند، همچون روزى كه از مادر متولد شده‌اند از گناه پاك و پاكيزه مى‌شوند.

علما و دانشمندان و فقهاى بزرگوار، هركدام به سهم خود كوشيده‌اند تا مسلمانان را با ابعاد گوناگون حج آشنا كنند و راه را براى بهره‌ورى بيشتر آنان هموار سازند. برخى