214سنايى آنگاه كه در سياست مُدُن سخن مى‌گويد، خطاب به يكى از اخلاف سلطان محمود غزنوى وى را اينگونه نصيحت مى‌كند و كعبۀ واقعى را دل مى‌داند.
دل مؤمن چو كعبه دان به درست
او در حديقه گفته است:
از در چشم تا به كعبۀ دل
عاشقان را هزار و يك منزل 2
* * *
در مدح خواجه عميد ظهير الملك ابى نصر احمد بن محمّد الشّيبانى را چنين سروده است:
دين و دنيا مسلّم دم اوست
سنايى انسان را به ترك تعلّقات مادّى و تجريد دعوت مى‌كند و مى‌گويد: تا وقتى با خود هستى و خود را در نظر دارى، در كعبه نيستى كه در خراباتى:
نيست كن هر چه راه وراى بود
شاعر در حمد و ثناى پروردگار؛ از جمله مى‌گويد: خداوند انسان را به كعبۀ دل