33
فِى الحديث : جناب پيغمبر صلى الله عليه و آله قبل از وفات خود امر كرد به بلال، و او ندا كرد تا مردم در مسجد رسولاللّٰه صلى الله عليه و آله جمع شدند و آن جناب به منبر تشريف برده خطبۀ بليغه ادا فرمود (كه بعد از آن خطبه، ديگر در مدينه خطبه نخوانده از دنيا رحلت فرمود)، پس موعظۀ بسيار فرمود به جماعت، از جمله در آن مجلس فرمود : هر كس خارج بشود از خانۀ خود به قصد حجّ يا عمره، پس از براى او است به هر قدم كه بر مىدارد تا اينكه برگردد به خانۀ خود، صد هزار هزار حسنه، و محو مىشود از او هزار هزار سيّئه، [ و] بلند مىشود از براى او هزار درجه، و هر چه در آن راه مصرف نمايد در نزد خداى تعالى به هر درهمش، اجر و ثواب انفاق هزار هزار درهم مىباشد و آن كس در ضمانت خلاّق عالم مىباشد، پس اگر وفات كند، داخل مىنمايد او را به بهشت در حالتى كه گناهانش آمرزيده باشد، پس غنيمت بشماريد دعاى او را زمانى كه از حجّ آمد، قبل از اينكه به معاصى مرتكب شود، پس خدا دعاى او را ردّ نمىفرمايد و آن كس شفاعت مىنمايد روز قيامت در بارۀ صد هزار نفر 1.
و ايضاً حضرت رسول صلى الله عليه و آله فرمود كه : حجّ و عمره، درويشى 2 و گناهان را زايل گرداند چنانكه كورههاى آهنگران زنگ آهن را زايل مىسازد 3.
بيانٌ : در حديث اعرابى كه در اوّل فصل گذشت، ذكر خروج از معاصى مكرّر شده شايد بجهت تأكيد به عدّيّتِ 4 [ خروجِ] حاجّ باشد از معاصى، يا اينكه در مقابل هر نسكى 5 از مناسك حج، حاصل شود 6 خروج از نوعى از انواع معاصى، بجهت اينكه معاصى اقسامى دارد : ماليّه و بدنيّه، و بدنيّه هم منقسم است به قوليّه و فعليّه، و فعليّه هم منقسم مىشود به اختلاف آلاتى كه با آنها معصيت به عمل مىآيد، چنانچه در اخبار وارد شده كه معاصى چند قسم است و هر قسم اثرى دارد، و بعضى تغيير نعمت مىدهد، بعضى باعث نزول بلا مىشود و بعضى حبس رزق مىنمايد، و بعضى ديگر مانع اجابت دعا مىباشد و بعضى ديگر هتك عصمت مىكند، و پارهاى باعث تعجيل فنا مىشود چنانچه در دعاى كميل است فقراتى كه مؤيّد اين معنى است :