94مشخص مىنمايد كه آنها تا چه حد از آيين ابراهيم عليه السلام بيگانهاند !
3 - مشركان عرب نيز پيوند ناگسستنى ميان خود و ابراهيم عليه السلام قائل بودند، بايد به آنها نيز فهمانده شود كه برنامۀ شما هيچ ارتباطى با برنامۀ اين پيامبر بزرگِ بتشكن ندارد.
در آيۀ مورد بحث، نخست مىگويد:
«به خاطر بياوريد هنگامى را كه خداوند ابراهيم عليه السلام را با وسايل گوناگون آزمود و او از عهدۀ آزمايش به خوبى بر آمد»؛ ...وَ إِذِ ابْتَلىٰ إِبْرٰاهِيمَ رَبُّهُ بِكَلِمٰاتٍ فَأَتَمَّهُنَّ... .
اين آيه از مهمترين فرازهاى زندگى ابراهيم عليه السلام يعنى آزمايشهاى بزرگ او و پيروزى اش در صحنۀ آزمايشها سخن مىگويد. آزمايشهايى كه عظمت مقام و شخصيت ابراهيم عليه السلام را كاملاً مشخص ساخت و ارزش وجود او را آشكار كرد.
هنگامى كه از عهدۀ اين آزمايشها بر آمد، خداوند مىبايد جايزهاى به او بدهد، ازاينرو فرمود: «من تو را امام و رهبر و پيشواى مردم قرار دادم»؛ قٰالَ إِنِّي جٰاعِلُكَ لِلنّٰاسِ إِمٰاماً... .
ابراهيم عليه السلام تقاضا كرد كه از دودمان من نيز امامانى قرار ده تا رشتۀ نبوّت و امامت قطع نشود و قائم به شخص من نباشد؛ قٰالَ وَ مِنْ ذُرِّيَّتِي.
خداوند در پاسخ او فرمود: پيمان من؛ يعنى مقام امامت، به ظالمان هرگز نخواهد رسيد؛ قٰالَ لاٰ يَنٰالُ عَهْدِي الظّٰالِمِينَ.
تقاضاى تو را پذيرفتم، ولى تنها آن دسته از ذرّيۀ تو كه پاك و معصوم باشند، شايستۀ اين مقاماند!
نكتهها:
در اينجا چند موضوع مهم است كه بايد دقيقاً بررسى شود:
1 - منظور از كلمات چيست؟
از بررسى آيات قرآن و اعمال مهم و چشمگيرى كه ابراهيم عليه السلام انجام داد و مورد تحسين خداوند قرار گرفت، چنين استفاده مىشود كه مقصود از كلمات (جملههايى كه خداوند ابراهيم عليه السلام را به آنها آزمود) يك سلسله وظايف سنگين و مشكل بوده كه