151آن مردى نزد اميرالمؤمنين عليه السلام آمد و عرض كرد: «به پولى دست يافتم كه در جمعِ آن اغماض كردم، آيا راهى براى توبه دارم؟ امام عليه السلام فرمود:
خمس آن را به من ده، و آن مرد خمس مال خود را به امام عليه السلام داد. امام عليه السلام فرمود: ماندۀ پول از آنِ توست و شخص هرگاه توبه كند مالش نيز با او توبه مى‌كند» (من لايحضره الفقيه، ج 2، ص 22).
پاسخ وى چنين است كه اين روايت سندى ضعيف دارد، زيرا روايتى مرسل است كه شيخ صدوق از اميرالمؤمنين عليه السلام بى هيچ سندى روايت كرده است.
با چشمپوشى از سند اين روايت، مفهوم آن اين است كه آن مرد به اميرالمؤمنين عليه السلام عرض كرد: به پولى دست يافتم كه در جمع آن اغماض كردم، يعنى در گرد آوردن آن ديده بر هم نهادم و آن را هر گونه كه پيش آمد از حلال و حرام فرا چنگ آوردم.
امام عليه السلام به او مى‌فرمايد تا خمس مالش را بپردازد، زيرا دادن خمس مال او موجب پاك گرداندن ديگر پولهاى او خواهد بود، و چون او خمس مال خود را مى‌پردازد امام عليه السلام به او مى‌فرمايد: ماندۀ پول از آنِ توست و شخص هرگاه توبه كند، يعنى هرگاه از كسب آميخته به حرام به درگاه خدا توبه كند و خمس آن را بپردازد در حقيقت توبۀ نصوح تحقّق مى‌يابد، و مالش نيز با او توبه مى‌كند، يعنى ماندۀ پولش بدو باز مى‌گردد و آنچه شبهه ناك بوده پاك مى‌گردد و او مى‌تواند در آن دخل و تصرّف كند.
اين حديث - چنان‌كه توضيح داديم - دلالت آشكار بر وجوب پرداخت خمس دارد و از همين رو امام عليه السلام به او مى‌فرمايد خمسش را