48مؤثر دارد، افضل از ديگران باشد.

امام رضا عليه السلام فرموده است:

«الامام واحد دهره، لايدانيه أحد، و لا يعادله عالم، و لا يوجد منه بدل، و لا له مثل و لا نظير، مخصوص بالفضل كلّه، من غير طلب منه و لا اكتساب» ¹. امام يگانه روزگار خود است و هيچ‌كس مثل و مانند او نيست. همه‌ى فضائل در او جمع است.

خواجه نصيرالدين طوسى در مورد اين شرط و صفت امام چنين گفته است: «وقبح تقديم المفضول معلوم»؛ يعنى در اين باره كه تقديم مفضول بر فاضل از نظر عقل قبيح است، ترديدى نيست.

آرى، امام بايد از نظر فضل‌وكمال برديگران‌برترى داشته باشد.

آنچه گفته شد مربوط به لزوم افضليت در امام است و اما اين كه اهل بيت در عصر و زمان خود بر ديگران افضل بوده‌اند، از مسلّمات تاريخ است كه آنان هرگز از كسى كسب علم و دانش نكردند، اما ديگران از علم و دانش آنان بهره گرفته‌اند، تا آنجا كه ابوحنيفه كه به عنوان «الامام الاعظم» لقب يافته است، گفته است: «لو لا السنتان لهلك نعمان» ² مقصود دو سالى است كه وى در مدينه محضر امام صادق را درك نموده و از وى كسب علم و دانش كرده است در جاى ديگر گفته است: «ما رأيت افقه من جعفر