19عده‌اى از مسلمانان كه بنى هاشم، و عده‌اى از مهاجران و انصار را تشكيل مى‌دادند، به امامت على عليه السلام معتقد بودند. اين گروه همان شيعه‌ى على عليه السلام بودند. از اين جا شيعه به عنوان مذهبى خاص در جهان اسلام پديد آمد. 1
و اين دو ديدگاه در حقيقت، با يكديگر ناسازگار نيستند، بلكه هر يك از آن دو از جهت ويژه‌اى به اين مسأله نگريسته است كه در حد خود درست و استوار است، و با شواهد و دلايل روايى و تاريخى هم آهنگ مى‌باشد.
نظريه‌ى نخست اين است كه عقيده‌ى تشيع و گرايش‌هاى شيعى در عصر رسالت آغاز شده است. و نخستين فردى كه شيعه را مطرح نموده است، رسول گرامى اسلام صلى الله عليه و آله و سلم بوده است، ولى در آن زمان مسلمانان به دو فرقه‌ى شيعه و غير شيعه تقسيم نشده بودند.
نظريه‌ى دوم اين است كه اختلاف در مورد خلافت و امامت منشأ ظهور شيعه و سنّى شد، و گروهى به عنوان شيعه از خلافت و امامت على عليه السلام طرفدارى مى‌كردند، در مقابل گروه ديگر ابوبكر را به عنوان خليفه‌ى بلافصل پيامبر برگزيدند.