8لازم است در صورتيكه استطاعت مالى و بدنى دارد اجازه ماندن در آنجا را بگيرد و حج را انجام دهد، واللّٰه العالم.
(9)
حضرتعالى در مناسك فرمودهايد: «اگر حج بر كسى واجب شد و شخص مكلّف در اداى آن كوتاهى و اهمال كرد تا آن كه استطاعت او زايل گرديد و از بين رفت، به هر صورت كه مىتواند واجب است كه آن را بجا آورد» ، حال اين سؤال مطرح مىشود، اگر قرض انسان را در مقابل مردم كوچك كند تكليف چيست؟ و آيا بايد قرض كند و به حج برود؟
[جواب]
باسمه تعالى: اگر مىتواند قرض بگيرد يا آن كه درخواست هبه و بخشش بكند، احتياط واجب آن است كه اين كار را انجام دهد و با آن حج را بجا آورد، واللّٰه العالم.
(10)
اگر براى كسى شرايط استطاعت فراهم شد، اما براى رفتن به حج اهمال و سستى كرد تا آن كه فقير شد، بگونهاى كه شرايط فعلى و وضع مالى او اجازه نمىدهد كه حج را ادا كند، در اين صورت: آيا كسى مىتواند از طرف او بصورت تبرعى حج را بجا آورد، و آيا به اين صورتانجام دادن حج تبرعى ديگرى از طرف اوذمّۀ او فارغ مىشود؟
[جواب]
باسمه تعالى: مجزى بودن حج تبرعى از طرف كسى كه مالى ندارد، مشكل است، و در صورتى كه بتواند خودش به حج برود، بر او واجب است، واللّٰه العالم.
(11)
اگر كسى مالى را به اندازۀ رفتن به حج، پيش از روزهاى حج،