15
پيشگفتار
حج داراى ويژگى‌ها و ابعاد گوناگونى است و گستردگى مسائل آن به اندازه‌اى است كه زراره به امام صادق عليه السلام اظهار مى‌دارد كه حدود چهل سال است مسائل مربوط به حج را از شما مى‌پرسم، و آن را پاسخ مى‌دهيد و هنوز نيز اين مسائل تمام نشده است... امروز با گذشت قرن‌ها از آن زمان، بازهم مسائل جديدى پديد مى‌آيد كه پاسخ آن در مناسك‌ها موجود نيست و نياز به اجتهاد جديد دارد، همچون توسعۀ جمرات و طبقاتى شدن آن، توسعۀ مسعى و... از سوى ديگر تعداد زائران عمره و حج نيز پيوسته رو به افزايش است و آنها هر كدام از مرجعى تقليد مى‌كنند كه روحانى محترم كاروان بايد پاسخگوى نيازهاى شرعى آنان باشد، تا آنها بدون نگرانى و تشويش خاطر بتوانند اعمال خويش را صحيح انجام دهند.
معاونت آموزش و پژوهش بعثۀ مقام معظّم رهبرى براى پاسخگويى به اين نياز در سال‌هاى گذشته تلاش كرده است تا با جمع‌آورى فتاوا در يك كتاب و نيز موضوعى كردن و يا تلخيص مطالب اين نياز را مرتفع سازد كه بحمد اللّٰه تا حدود زيادى در حلّ