9
حجّ پيامبر (ص)
كاظم مديرشانه‌چى
ميقات حج، ش 26
نوشتار پيش‌رو درباره حج پيامبر(ص) و مباحث پيرامون آن به نگارش درآمده است. نويسنده در دو بخش كلى مقاله را به رشته تحرير درآورده است. بخش اول به مباحث مقدماتى مى‌پردازد. ايشان نخست به حج پيش از اسلام و حج خانه كعبه اشاره كرده است. در محور بعد كيفيت حج در اسلام و اقسام آن به صورت اجمالى بيان شده است. بخش بعد به تفاوت‌هاى بين حج جاهليت و حج اسلام مى‌پردازد. در اين بخش هشت تفاوت ميان اين دو نوع حج بيان شده است. يكى از تفاوت‌هاى حج جاهلى و حج اسلامى، حُمس است. حُمس، امتيازات خاص قريش در مراسم حج را گويند. نويسنده در ادامه پيرامون وجه تسميه حمس و امتيازات خاص توضيح داده است. ايشان در ادامه به مناسبت سخن از امتيازات قريش و آداب و رسوم آنان، به يكى از آداب و رسوم جاهلى (نسيء) مى‌پردازد. نگارنده در بخش دوم شمار حج و عمره‌هاى پيامبر(ص) را بررسيده است. به اتفاق فريقين، پيامبر بعد از هجرت، جز يك حج (حجةالوداع) بجا نياورد و اما در دورانى كه در مكه اقامت داشت، چه پيش از بعثت و چه بعد از آن و قبل از هجرت اختلاف