68تا اينكه پس از وفات ميرزاى نائينى در سال 1355ه .ق، مقام مرجعيت و رياست حوزه علميه نجف به ايشان رسيد. در اواخر عمر، به درد پا مبتلا شد و در آخرين سال زندگى‌اش براى معالجه و استراحت به لبنان رفت و پس از چندى به بغداد بازگشت و شب نهم ذى‌حجه سال 1365ه .ق، در كاظمين درگذشت. جنازه‌اش را به نجف حمل كردند و در صحن حرم اميرمؤمنان(ع) به خاك سپردند. ¹

(تصوير شماره 48)

حاج آقاحسين قمى

آيت‌الله العظمى حاج آقا حسين قمى، از مشاهير علما و مراجع تقليد سده چهاردهم هجرى است. او در سال 1284ه .ق، در قم متولد شد و پس از خواندن مقدمات و سطوح در تهران، براى تكميل تحصيلات به نجف مهاجرت كرد و در محضر درس آخوند خراسانى، ميرزا محمدحسن شيرازى و علامه ملا محمدكاظم يزدى به درجه اجتهاد رسيد. در سال 1331ه .ق، به مشهد آمد و به تدريس و اقامه نماز جماعت پرداخت و نفوذ زيادى يافت. ايشان در واقعه مسجد گوهرشاد و كشف حجاب، براى مذاكره با رضاشاه به تهران رفت. اما از ملاقات او جلوگيرى و در نهايت، توقيف شد. سپس در سال 1345ه .ق، به عتبات عاليات تبعيد گرديد. ايشان در كربلا ساكن شد و به تدريس پرداخت و در سال 1365ه .ق، كه آيت‌الله سيد ابوالحسن اصفهانى وفات يافت، مرجعيت شيعيان به وى رسيد. سرانجام در سال 1366ه .ق، در بيمارستان بغداد درگذشت. جنازه‌اش را به نجف اشرف بردند و در آستان حضرت على(ع)، كنار آيت‌الله شريعت اصفهانى، به خاك سپردند. ²

(تصوير شماره 49)

سيد ابراهيم اصطهباناتى

آيت‌الله حاج سيد ابراهيم اصطهباناتى معروف به «حاج سيد ميرزا آقا اصطهباناتى شيرازى»، از فقها و مجتهدان زاهد و عارف و بارع بود كه بعد از فوت آيت‌الله العظمى اصفهانى در نجف اشرف، به مقام مرجعيت رسيد. بسيارى از دانشمندان و مراجع، از