13

فصل اول: كليات و مفاهيم

1. مفهوم‌شناسى بدعت و مقصود از بدعت اصطلاحى

بدعت در لغت به معناى چيز جديد و هرگونه نوآورى است. به گفته ابن‌منظور: «بدع الشيءَ يَبْدَعُهُ بَدعاً و ابْتَدَعَهُ؛ أنشَأه وَ بَدأه البديع و البِدْع: الشيء الّذي يكون اوّلاً؛ البِدْعَة: الحدث». ¹ بنابراين، هر چيز نو و جديد را در عرصه‌هاى مادى و غيرمادى بديع گويند، اعم از آنكه خوب يا بد باشد.

اما بدعت در اصطلاح مشهور، عبارت است از: «ادخال ما ليس من الدّين في الدّين» ²، بدين‌معنا كه بدعت، داخل‌كردن چيزى خارج از دين، در دين است. به نقلى ديگر:

[البدعة] ما أحدث ممّا لا أصل له في الشريعة يدلّ عليه، امّا ما كان له