11
ديباچه
خداوند متعال، پيامبر اعظم(ص) را با صفات و ويژگى‌هايى بر ديگر پيامبران و ساير مخلوقات، برترى داده و ممتاز ساخته است كه از آنها به «خصائص‌النبى(ص)» ياد مى‌شود.
«خصائص‌النبى(ص)» از جمله مباحث قديم و در عين حال كمتر كاويده شده سيره پيامبر اعظم(ص) است كه برخى از اين خصائص، به سبب حساسيت و عدم شناخت دقيق آنها، دستمايه مغرضان و شبهه‌افكنان قرار گرفته است.
درباره ضرورت پرداختن به اين موضوع، دو نظريه ميان علماى شيعه و اهل‌سنت وجود دارد: برخى خصائص، مسائل و احكامِ مختص پيامبر(ص) است و با رحلت آن حضرت نيز منقضى مى‌شوند و نيازى به بررسى آنها نيست. اما برخى ديگر معتقدند كه بررسى و شناخت خصائص، به دليل لزوم شناخت كامل پيامبر(ص) براى پيروى بهتر و دفاع عالمانه، نه تنها ضرورى، بلكه واجب است.
از مهم‌ترين آثار درباره خصائص‌النبى(ص)، كتاب «كفايةالطالب اللَبيب فى خصائص الحبيب»، معروف به الخصائص‌الكبرى، اثر جلال‌الدين سيوطى (متوفاى 911ه .ق) است. اين كتاب، مشتمل بر حدود 570 باب درباره خصائص پيامبر(ص)، به معناى عام آن است. خود سيوطى اين كتاب را با نام «اُنموذَج اللبيب فى خصائص الحبيب» تلخيص كرده است. همچنين عبدالمجيد بن محرّم سيواسى حنفى (متوفاى 1049ه .ق)، عبدالوهاب شعرانى (متوفاى 972ه .ق) و محمد بن عبدالقادر خطيب دمشقى، آن را تلخيص كرده‌اند. «عبدالرئوف مُناوى»