67دارند. در آنجا شايد هم بيشتر بر اينها فائق بياييد.

( وَ اعْتَصِمُوا بِحَبْلِ اللّٰهِ جَمِيعاً ) ¹ ، حج يكى از مظاهر حبل الله است. به اين حبل و ريسمان مستحكم الهى چنگ بزنيد. جميعاً، يعنى با هم باشيد؛ نه فقط شما ايرانى‌ها با هم باشيد، بلكه شما امت اسلامى با هم باشيد؛ مسلمان‌ها، از آفريقايى‌اش تا آسيايى‌اش تا اروپايى‌اش، سياه و سفيدش، در هر نقطه دنيا كه هستند، يك تن واحدند. اين، آن نگاه عظيم و عمومى و جهانى است.

كشور خودتان را هم كه ايران عزيز و سربلند است، در اين سفر سربلند كنيد. حاجى ايرانى، با رفتار خود، مى‌تواند كشور خود را، تاريخ انقلاب خود را، نظام جمهورى اسلامى خود را در چشم مردم دنيا كه آنجا همه از جاهاى مختلف جمع‌اند، شيرين و عزيز كند. عكسش هم مى‌شود؛ مى‌شود برويم آنجا با كارهاى بد، نامناسب و سبك،كشورمان را سبك كنيم، ملتمان را سبك كنيم.

ارتباط برقرار كنيد، حرف بزنيد، خبر بدهيد، خبر بگيريد، روحيه بدهيد، روحيه بگيريد، حقايقى را كه در باره استكبار، مستكبرين، معاندين، مخالفين مى‌دانيد - شما سى سال تجربه داريد - براى آن برادرانى كه تازه وارد اين ميدان شده‌اند، تشريح كنيد. آنهايى هم كه توانايى تبيين و بيان و اين چيزها را ندارند، با رفتار خودشان مردم را دعوت كنند:

«كونوا دعاة للنّاس بغير السنتكم». ²مردم را با زبان هم مى‌شود دعوت كرد، اما دعوت قوى‌تر و بهتر، با عمل است. ادبتان، احترامتان، دلبستگى نشان دادنتان به حقايق حج، اينها رفتارهاى جمعى و عمومى است براى بهتر برگزار كردن اين واقعه بين‌المللى اسلامى.