58پنجگانه، نماز جمعه و روزه ماه مبارك رمضان، از جمله مراسمهاى آيينى پر رمز و رازى است كه هر روزه، همه هفته و هر ساله، اجتماع بزرگ مسلمانان را در سراسر جهان، در زمانى مشخص شكل داده و دامنه اسلام و قدرت بسيج آن را به رخ مكاتب مادى و بشرى معاصر مىكشد. در اين ميان، حج كهنترين، بزرگترين، جامعترين و پر رمز و رازترين مراسم قدسى و آئينى است كه تاكنون جهان و تاريخ در عرصه بينالملل به خود ديده است:
- پيشينه تاريخى كه به حضرت آدم(ع) و حتى قرونى پيش از او مىرسد 1؛
- تعدد و گوناگونى عناصر تشكيل دهنده و مناسك رمزگونه؛
- تركيب نژادى، قوميتى و چندمليتى؛
- قدرت بسيج ميليونى و روزافزون انسانها؛
اينها همه از حج، آئينى فرا تاريخى، فرا ملى، فرا قومى و فرا مادى ساخته كه همواره مايه مباهات و سرفرازى مسلمانان در جهان معاصر و همه دورانها بوده است.
حج از منظرى ديگر نيز مايه افتخار دنياى اسلام است؛ آيين حج، به زلالى آب و آئينه، نماد تمامنماى هويت و حقيقت جهانبينى توحيدى و نگرش انسانى و اخلاقى مسلمانان است. همچنين تجسّم مفاهيم بلند و ارزشهاى والايى است كه در دل و جان امت اسلامى، از صدر اسلام تاكنون، ريشه دوانده است. بندگى و از خودگذشتگى، خاكسارى و فروتنى، عدالت، انسان دوستى و مردمدارى، تكريم و تعظيم همه مخلوقات عالم، نظم و قانونمدارى، زهد و سادهزيستى، بخشش و ايثار، صداقت و راستى، پرهيز از نفاق و دورويى، مبارزه هميشگى با پليدىها پلشتىها و كار و تلاش مستمر از جمله مفاهيم بلندى است كه گوهر حقيقى اسلام و مسلمانان را در آوردگاه