36* مباحث جغرافيايى و شناخت منازل راه حج از طريق اطلاعات برآمده از سفرنامهها و راهنمايانى كه گاه براى اين كار، سوء استفادههاى عجيبى مىكردند و با گرفتن مبالغ گزاف، حتى حاجيان را در نيمه راه رها مىكردند، از ديگر جنبههاى اين سفرنامههاست.
* مدت زمانى كه براى اين سفر اختصاص مىيافته و خطرات و احتمال حوادث وخيم و حتى مرگ و انداختن اجساد به دريا، چنانچه در سومين سفرنامه ياد شده در ذيل، مندرج است.
ويژگىهاى سفرنامه قزوينى 1
هر متنى به تناسب موضوع و نيز لحاظ زمان و جغرافياى تدوين آن متن، امتيازات و اختصاصاتى دارد كه آن را از ساير متون متمايز مىسازد. سفرنامه مرحوم قزوينى نيز از اين قاعده مستثنا نيست. در اين بخش به پارهاى از اين جهات اشاره مىكنيم.
*نوشتارى
از ويژگىهاى اين متن دست نوشته، شكل نوشتارى و گاه گويشى يا ويرايشى اين اثر است كه با آنچه در زمان ما مرسوم است، متفاوت است.
بهكار گيرى كلماتى چون «برخواستيم» بهجاى برخاستم، «انگريزى» بهجاى انگليسى، «نردبامى» بهجاى نردبان، «دوچار» بهجاى دچار و «شلوق» بهجاى شلوغ در اين نوشتار به وفور ديده مىشود. نيز حذف واو در اصطلاحات مقدارى مانند «يك فرسخ نيم» بهجاى «يك فرسخ و نيم».