37پيشينه قبرستان بقيع به دوران قبل از اسلام مى‌رسد، ليكن در اسناد به روشنى مشخص نيست كه قدمت آن به چه تاريخى مربوط است و از چه زمان مردمان مدينه جنازه درگذشتگان خود را در اين گورستان به خاك مى‌سپرده‌اند.
منابع تاريخى گواهى مى‌دهد كه پيش از هجرت، مردم مدينه اجساد مردگان خود را در دو گورستانِ «بنى‌حرام» و «بنى‌سالم» و گاهى نيز در منازل خود دفن مى‌كردند. 1 ليكن با هجرت مسلمانان به مدينه، بقيع تنها قبرستان مسلمانان گرديد و به مرور زمان و با دفن اجساد تعدادِ زيادى از صحابه و تابعين و نيز همسران و دختران و فرزندان و اهل‌بيت رسول‌الله(ص) از اهميت ويژه‌اى برخوردار شد. 2 و گورستان‌هاى پيشين، رفته رفته به حالت متروكه درآمد و از ميان رفت. 3
در روايت آمده است كه: رسول‌الله(ص) به دستور خداوند، كنار اين قبرستان حضور مى‌يافت و به مدفونين آن سلام مى‌كرد و براى آنان از خداوند آمرزش مى‌طلبيد. 4
بقيع را از آن رو «بقيع الغرقد» ناميده‌اند كه نوعى درخت خاردار در آنجا مى‌روييده و نامش «غرقد» بوده است. 5 سپس آن درخت از ميان رفت اما نامش ماندگار شد.
برخى نيز گفته‌اند: بقيع غرقد نام زمينى است كه نوعى درخت بلندِ توت آن را پوشانده باشد.
بقيع تا يكصد سال پيش، ديوار و حصارى نداشت، اما اكنون با ديوارى بلند محصور گشته و از گذشته تاكنون مسلمانان از هر فرقه و مذهبى، پس از زيارت پيامبرخدا(ص) به اينجا آمده، اهل‌بيت پيامبر(ص) و ديگر آرميدگان در اين گورستان را زيارت مى‌كنند.
قبر امامان معصوم(عليهم السلام) و تعداد ديگرى از دفن شدگان در بقيع نيز داراى قبّه و سايبان بوده، كه در حمله وهابيان تخريب گرديد و اكنون اين قبرستان به‌صورت فضاى باز و ساده‌اى درآمده و تنها برخى از قبور از ديواره‌هاى كوتاهى برخوردار است.