٩
مقدمه مصحح
رساله حاضر كه اثرى از مرحوم محمدهادى زائر طهرانى ١ است، در عهد مظفرالدين‌شاه (١٣١۴ - ١٣٢۴ه .ق) در سال ١٣٢١ه .ق، در كربلا نوشته شده است. در اين رساله كه مركب از نثر و نظم است، مشاهدات مؤلف و نيز تحقيقات وى از كتب معتبر تاريخى بيان شده، تاريخ مراكز زيارتى مانند مكه مكرمه و مدينه منوّره و بارگاه‌هاى امامان و امامزادگان و نيز مدفونين در بارگاه‌ها و نسب آنان و همچنين ساختمان‌ها و گنبدها و تعميرات صورت‌گرفته در آنها، به‌طور مفصل ذكر شده است.
مرحوم زائر طهرانى در اين اثر، توجه زيادى به كتيبه‌ها، كاشى‌كارى‌ها و اشياى موجود در اماكن زيارتى نشان داده است و اشعارى را نيز از خود و شاعران ديگر مانند قاآنى، ناصرالدين‌شاه و... آورده است. وى كوشيده است در حد امكان، ماده تاريخ‌ها را
