286
بناى عضدالدوله ديلمى
با توجه به تعداد پروژه‌هاى عمرانى در كشور عراق در زمان پنج سال و نيم حكومت عضدالدوله ديلمى مى‌توان با اطمينان خاطر اعتراف نمود كه اين كشور از زمانى كه خلافت عباسيان در نيمه قرن سوم هجرى رو به زوال گراييد و نيز تا هنگام سقوط آن سلسله به دست مغول‌ها در سال 656 ه .ق/ 258م، همانند آن برهه را به خود نديده است.
گفتنى است كه حقير به اختصار در كتاب خود، با عنوان «نصوص و دراسات فى الادب العربى»، 1 به اين دوره، اشاره كرده‌ام. در اينجا، ذكر مطالبى در اين باره به نقل از ابن اثير براى شما خواننده گرامى كفايت مى‌نمايد تا حجم وسيع اقدامات و نيز اهتمام و توجه ايشان به سلامتى و جامعه و منابع و ذخاير مربوط به آب كه پايه و اساس رونق و شكوفايى اقتصادى است، آشكار گردد. 2
وى قنات‌هاى بسيارى را حفر نموده و رودخانه‌هايى را بازسازى كرد. بدون شك، اين‌گونه اقدامات، به پيشرفت كشاورزى منجر گرديد كه كشور عراق پس از عبور از سال‌هاى متمادى كه رو به ويرانى نهاده بود، به شدت بدان نيازمند بود. او به سبب اهتمامش به تمامى اين مسائل از يك طرف و توجه فراوانش به دانش و دانشمندان و تمايل به نبود اختلاف بين مذاهب اسلامى و اديان مختلف و جديت در برقرارى آرامش از طرف ديگر، چنان فرصتى را براى خيزش فرهنگى عراق فراهم آورد كه اين كشور، از زمان‌هاى بسيار دور، آن را به خود نديده بود.
مبالغه نكرده‌ام اگر بگويم وى، يك مثال استثنايى بين معدود حاكمانى است