12ظهور عباسيان، پايتخت خلافت اسلامى از شام به عراق (شهر بغداد) منتقل شد. از دهه‌هاى نخست تاريخ اسلام، شهرهاى مختلف عراق، همواره محل سكونت و كانون توجه اهل بيت(عليهم السلام) و شيعيان ايشان بوده است. در اين ميان، شهرهاى نجف، كربلا، سامرا و كاظمين نقش چشمگيرترى در تاريخ عراق و تاريخ اسلام داشته است.
با شكل‌گيرى امپراتورى عثمانى و حكمرانى آن بر عراق و شهرهاى مذهبى آن از يك‌سو و تأسيس حكومت صفويه از سوى ديگر، عراق به نبردگاه گسترده‌اى ميان اين دو قدرت تبديل گشت. 1
نجف اشرف
برجسته‌ترين و مهم‌ترين شهر زيارتى عراق، نجف اشرف مى‌باشد؛ چراكه همواره تأثير دينى و سياسى بسيار بيشتر و فراتر از مرزهاى جغرافيايى را در عراق و جهان اسلام داشته است. اين شهر، امروزه در استانى به همين نام در 160 كيلومترى جنوب بغداد قرار گرفته است و به‌سبب وجود آرامگاه شريفِ نخستين پيشواى شيعيان جهان، از ديرباز كعبه آرزوهاى بسيارى از مشتاقان و ارادتمندان اهل بيت(عليهم السلام) بوده است.
براساس پاره‌اى از روايات، سابقه تاريخى نجف، به دوران طوفان نوح برمى‌گردد؛ زمانى كه عده‌اى آن را سرزمين به گل نشستن كشتى نوح و محل جدا شدن فرزندان او دانسته و نام‌هاى «طور» و «جودى» را براى آن برگزيده‌اند. 2 در منابع تاريخى اين منطقه افزون بر نجف، به نام‌هاى ديگرى نيز همچون الغرى، الغريين و مشهد شهرت دارد. 3
مطابق روايات اهل بيت(عليهم السلام)، از ويژگى‌هاى تربت نجف اشرف اين است