21يك مطلب اساسى و زيربنايى فردى وجود دارد كه به حسب طبع‌كار، مقدم بر همه مسائل و ضروريات ديگر است و آن اين است: «عملى كه از ما سر مى‌زند، ان شاءالله بايد همراه باشد با قصد قربت و با طلب مرضات الهى»؛ اين پايه‌كار است. همه كارها اين جور است كه با قصد خوب و نيت طاهر و قصد خدايى، بهتر انجام مى‌گيرد؛ حتى كارهاى دنيايى محض. لكن كارهايى كه طبع عبادى و جنبه معنوى دارد، تأثيراتى فراتر از تأثيرات قابل محاسبه مادى مى‌گذارد كه حج هم، يكى از اظهر مصاديق اين جور كارهاست و به نيت خالص و قصد الهى بيشتر احتياج دارد. 1
در روايات معصومين(عليهم السلام) به شدت انگيزه‌هاى غير الهى مردم آخرالزمان براى انجام فريضه حج، نكوهش شده است. امام باقر(ع) از پدرش، از رسول گرامى اسلام(ص) روايت مى‌كند:
يَأتى عَلى النَّاسِ زَمانٌ يَكُونُ فِيه حَجُّ المُلُوكِ نُزْهَةً وَحَجُّ الأَغْنِيَاءِ تِجارَةً وَحَجُّ المَسَاكِينِ مَسْألَةً. 2
زمانى مى‌رسد كه امرا براى تفريح و ثروتمندان براى تجارت و فقرا براى تأمين نياز خود به حج مى‌روند.
البته تجارت ضررى به صحت حج نمى‌زند و در صورتى كه حاجى، حج را براى خدا قصد كند و براى انجام فرمان الهى، بار سفر ببندد، در اين صورت حجى كامل خواهد داشت. مقام معظم رهبرى درباره تأثير انگيزه الهى در تبديل حج بى‌روح و نيمه‌تجارى، به حركتى عظيم و الهى، به‌كار و نيت امام خمينى(رحمه الله) اشاره كرده و فرموده است: