18پس مى‌توان گفت كه عمق استراتژيك حج در نگاه رهبرى تشكيل امت واحد است كه امنيت را در ابعاد مختلف براى جامعه اسلامى به ارمغان مى‌آورد، ظرفيت‌آنها را افزايش مى‌دهد و ارتباط پى‌گير را بين آنها ايجاد مى‌كند.
حج توحيد محور، بالقوه چنين ظرفيتى دارد. اما اينكه اكنون چه ميزان از اين ظرفيت‌ها به فعليت رسيده است و راهكار به فعليت رسيدن بقيه ظرفيت‌ها چيست، سخنى ديگر است كه مجالى وسيع مى‌طلبد.
«اگر حج با توجه به اين هدف‌ها و نتايج برنامه‌ريزى مى‌شد و در اين برنامه‌ريزى دولت‌ها و علما و صاحب‌نظران و روشنفكران جهان اسلام، همكارى مى‌كردند، ثمرات گران‌بهايى نصيب امت اسلامى مى‌گشت كه با هيچ دستاورد ديگرى در دنياى اسلام قابل مقايسه نبود. به جرئت مى‌توان گفت همين يك تكليف اسلامى اگر درست و چنان‌كه شريعت اسلام خواسته است، مورد بهره‌بردارى قرار گيرد، پس از زمانى نه‌چندان بلند، امت اسلامى را به عزت و قدرتى كه درخور آن است خواهد رسانيد. بايد با تلخى اذعان كرد كه شكل كنونى اين فريضه الهى با وضعيت مطلوب آن فاصله زيادى دارد». 1
حج محل شكل‌گيرى امت واحد اسلامى است و يكى از ثمرات و بركات و كارويژه‌هاى اصلى و اساسى آن، در نظام تكوين، ايجاد امنيت روحى، روانى، مادى، نظامى و سياسى در ساحات فردى و جمعى بين مسلمانان و در برابر دشمنان است.
اما براى تحقق اين عمق استراتژيك حج؛ يعنى تشكيل امت واحد اسلامى به نكاتى بايد توجه كرد: