37چون در اين عصر همايون، كه رشك فزاى اعصار و قرون است، در سايه توجهات كامله اعلى حضرت اقدس، شهريار گردون وقار و پادشاه گيتى مدار، ابوالظفر والمظفر ناصرالدين شاه قاجار، - خلّد الله ملكه و سلطانه - پايه علوم و فنون ارتقا جسته و هركس به فراخور دانش خويش، خدمتى به عوالم علم و ادب مى‌نمايد، لهذا اين چاكر خانه زاد نيز، به امر و اشاره جناب جلالت مآب، اعتمادالسلطنه وزير انطباعات و دارالترجمه خاصّه مبارك، كه درواقع جاى حقيقى انتشار علوم عاليه است و هماره افكار صائب خود را، به تزئيد منافع آن مصروف دارد، كتاب مستطاب مرآة الحرمين را، كه داراى مطالب معظمه و حاكى حالات ماضيه و حاليه مكّه مكرمه و مدينه منوره بود و از تأليفات ايوب صبرى پاشاست، از تركى عثمانى با نداشتن بضاعت ظاهر و باطن، به فارسى ترجمه نموده، تقديم خاك پاى همايونى داشت.

چاكر خانه زاد عبدالرسول، منشى و مترجم دارالترجمه همايونى

در مقدمه نسخه ديگر اين چنين نوشته است:

مقدمه معروضه

الناس موتى و اهل العلم أحياءٌ

چون اين بنده، برحسب امر و اراده حضورى اعلى حضرت أقدس ولى نعمت همايون ارواحنا فداه، به ترجمه كتاب مستطاب مرآت الحرمين، كه حاصل تدقيقات عاليه و شامل تحقيقات تاريخيّه مكه مكرمه و مدينه منوّره بوده و داراى مطالب مفيده و