23فعاليت‌هاى اجتماعى و شغلى وى با ورود به نيروى دريايى و در دوره جوانى آغاز شد و سپس خيلى سريع رشد كرد و به فرماندهى رسيد. پس از مدّتى براساس مأموريت شغلى، به حجاز آمده، مدت قابل توجهى از عمر خود را در مكّه و مدينه گذراند و با تاريخ اين منطقه آشنا شد. البته تاريخ ورود او به حجاز به طور دقيق روشن نيست، ليكن او خود در مرآة الحرمين گفته است: «حقير جامع الحروف، در اواسط شهر شعبان 1289 به مكۀ مشرفه واصل شدم...» 1
وى در اين سفر يادداشت‌ها و مطالب فراوانى را گردآورده و يا خود شخصاً به تحقيق و پژوهش پيرامون آنها پرداخت و نتيجۀ كار چندين سالۀ خود را در كتابى به نام «مرآة الحرمين» در اختيار مردم گذاشت. اگر سال 1289ق. را اولين سفر وى به حجاز بدانيم، از آنجا كه سال 1299ق. تأليف مرآة به پايان رسيده، نتيجه مى‌گيريم كه تأليف اين اثر گرانسنگ چيزى حدود ده سال طول كشيده است. 2
ايوب صبرى پاشا دربارۀ انگيزۀ خود از تأليف كتاب مرآة الحرمين نوشته است:
چون در زبان تركى تاكنون كتاب مستقلى در اين باب نوشته نشده ورواياتى كه در السنه و افواه گفته مى‌شود، با يكديگر مخالف و ضديت داشت و به اين جهت وصول به حقيقت امر، يك نوع صعوبت و اشكال به هم رسانيده و بسيارى از ابناى وطن نمى‌توانستند به‌طور مقصود، به فوايد و فضايل آن دو بلده مسعودة المآثر اطلاع به‌هم برسانند... لهذا اين عاجز غير مقتدر وجود، آن چنان اثر عظيم القدر را - كه موائد 3 فوايدش غير محدود و نظير و نديدش 4 تاكنون ناموجود بود - لازم ديد... .