74
صورت دوم: پولى كه بابت ثبت‌نام حج و عمره پرداخت شده از درآمد همان سال ثبت‌نام است و در همان سال هم موفق به سفر حج يا عمره مى‌شود، در اين صورت ولو به ندرت اتفاق مى‌افتد، به فتواى همه مراجع خمس ندارد.
صورت سوم: كه مورد ابتلاء غالب زوّار است، اين است كه پولى كه با آن ثبت‌نام حج يا عمره كرده، از درآمد همان سالى است كه ثبت‌نام كرده ولى در سال‌هاى بعد موفق به سفر حج يا عمره مى‌شود. در اين صورت در مسأله چند نظر است:
1) آيات عظام: امام راحل، خويى، خامنه‌اى، تبريزى، وحيد: اصل پول خمس دارد ولى سود آن چنان‌چه قابل دريافت نيست خمس ندارد. 1
2) آيت الله صافى و آيت الله نورى: اصل پول و سود آن خمس ندارد. 2
3) آيت الله سيستانى و آيت الله فاضل: اصل آن خمس دارد مگر براى كسانى كه حج بر آنها مستقر شده و راه ديگرى براى رفتن