27ديد؛ به قول معروف، گاه حج و عمره در كنار خانه انسان است و او از آن بىخبر و گاه شخصى عازم حج است، درحالىكه دستخوش ريا، هوا و هوس و... است و در دستگيرى از نيازمند بىتوجه است. اگر عمق اين دوگانگى را بشكافى، ممكن است تمايلات زيادى در آن نقش داشته باشد.
ابن بعيد نقل مىكند كه امام باقر عليه السلام فرمود: «اگر من يك حج بهجا آورم، بيشتر دوست دارم تا بندهاى آزاد كنم و تا ده بنده برشمرد و همچنان بر آن افزود تا به هفتاد بنده رسيد». سپس فرمود:
و اگر خاندانى را از مسلمانان سرپرستى نمايم، گرسنگانشان را سير كنم، برهنگانشان را بپوشانم و آنان را از اظهار نيازمندى بين مردم بىنياز سازم، نزد من پسنديدهتر است تا اينكه بهطور مكرر حج گزارم و تا ده حج و سپس تا هفتاد حج برشمرد. 1
مُشمَعِلّ اسدى مىگويد:
سالى به حج مشرف شدم. پس از بازگشت خدمت امام صادق عليه السلام رسيدم. امام از ثواب حج و پاداشى كه خدا در دنيا و آخرت براى حجگزار قرار داده است براى من سخن گفت. سپس فرمود: «آيا خبر دهم تو را به چيزى كه ثواب آن بيشتر از همه اينهاست؟» عرض كردم: «بفرماييد». فرمود:
«لَقَضاءُ حاجَةِ امْرئٍ مُؤمنٍ أفضلُ مِنْ حَجَّةٍ و حَجَّةٍ و حَجَّةٍ حَتّى عَدَّ عَشَرَ حِجَجٍ» 2؛ «برآوردن حاجت مؤمن از حجهاى مكرر برتر و افضل است و تا ده حج برشمرد».
اين روايات بيدارباشى است به افرادى كه هرسال به هر قيمتى حج و