64خلاف است و الاّ مدّعى اجماع كاذب است. 1
برخى از آراء كلامى احمد بن حنبل
احمد بن حنبل، برخلاف دستگاه خلافت عباسى، قائل به قديم بودن قرآن بود و از اين رو به تازيانه و زندان محكوم و در عصر خلافت مأمون، معتصم و واثق، گرفتار محنت بود، تا اين كه در عصر متوكّل اين محنت به پايان رسيد.
در مسألۀ توحيد، قائل به امكان رؤيت الهى در قيامت است.
در امامت، خروج بر امام، حتى امام ظالم را جايز نمىداند و سخن گفتن در مورد اعمال صحابه و خلفا را بدعت مىشمرد. با آن كه احمد بن حنبل معتقد است: «إنّ الخلافة لم تزيّن عليّاً بل عليٌّ زَيَّنها» ولى اجازۀ سخن گفتن در مورد جنگهاى ميان آن حضرت و معاويه را نمىدهد و آن را جايز نمىداند.
او امامت را به نص مىداند و لذا خلافت ابوبكر را نيز به نصب او توسط پيامبر صلى الله عليه و آله و سلم براى امامت جماعت در ايام بيمارى دانسته است. 2
مهمترين منابع فقهى مذهب حنبلى
به جز مسند احمد بن حنبل كه اصل اوليۀ اين مذهب است، مهمترين منابع فقهى حنبلى عبارتاند از: 31. مختصر الخرقى، تأليف: عمر بن حسين بن عبداللّٰه.
2. شرح الخرقى، تأليف: قاضى ابى يعلى محمد بن حسين بن فرّاء.
3. رؤوس المسائل، تأليف: عبدالخالق بن عيسى بن احمد هاشمى.