455
شافعيه؛ 1. پدر 2. پدر پدر و بالاتر 3. وصىّ يكى از اين دو 4. قاضى.
ولى مادر ولايت ندارد.
مالكيه؛ 1. پدر 2. وصىّ پدر و وصى وصى او 3. حاكم 4. جماعةالمسلمين. 1
عقود شرعى ديگر
1. مضاربه
مذاهب اسلامى؛ عقد مضاربه، يكى از عقود مشروع است كه فردى (عامل) با سرمايۀ صاحب مال، به تجارت مىپردازد و به نظر تمامى مذاهب اسلامى، بايد سود و ربح به دست آمده، ميان آن دو به صورت كسر مشاع؛ مانند نصف و ثلث تقسيم شود. 2
2. شركت
شركت گاهى به ملك است و گاهى به عقد. شركت عقدى اگر در اموال باشد، به آن «شركت عنان» گويند و به عقيدۀ تمامى مذاهب، صحيح است، ولى شركت الأبدان و شركت وجوه و شركت مفاوضه از نظر اماميه و شافعيه باطل است، و از نظر حنبليه و حنفيه و مالكيه صحيح است. شركت ابدان، شركت در عمل است؛ به اين صورت كه دو نفر كار كنند و اجرت كار آنها مشترك باشد و شركت وجوه آن است كه دو نفر آبرومند به ذمّۀ خود خريد و فروش كنند و سود را تقسيم نمايند و شركت مفاوضه آن است كه دو نفر قرارداد مىبندند كه هر چه سود و خسارت به دست آوردند از راه تجارت يا كشاورزى يا ارث يا